Kritikak eta Iruzkinak

Istorioa ondo dago eta ideia nagusia interesgarria da maila etikoan ere, oso entretenigarria da eta thriller bezala irakur daiteke.

Agian okerrena izan daiteke pertsonaiak oso lauak direla (onak oso onak eta txarrak oso txarrak), eta ekintza nagusiak ez dituela oztopo gehiegi aurkitzen aurrera egiteko orduan. Ah! Eta iruzkin nabarmen matxista bat aurkitu dudala.

Edonola ere, zerbait arina nahi baduzu, burua nekatuko ez dizuna, ondo dago. Hurrengoak ere irakurriko ditut.

Liburu honetaz esan zitekeen guztia esanda dago. Lehen aldiz irakurri nuenean gustatu zitzaidan eta berrirakurketa hau are gehiago gustatu zait, askoz hobeto ulertu dudalako. Tartean "Homenaje a Cataluña" irakurri dudalako, besteak beste. Liburu hau bukatu bezain pronto "Tierra y libertad" (Ken Loach, 1995) ikusi behar da.

Ba hori, zure gustukoa izan zen? Ba berriz irakurri, are gehiago disfrutatuko duzulako. Eta ez baduzu irakurri, zeren zain zaude? Adinak gutxi axola du.

Liburuxka honek, Fedilibret izenagatik ezaguna, Fedibertsoaren inguruko nondik norakoak azaltzen ditu. Kataluniako esperientzian zentratzen da gehienetan, baina toki askotako adibideak daude. Bereziki interesgarria heldu berrientzat, hasieran sor daitezkeen zalantzak argitzeko. Baita ere, heldu berriak ez garenontzat, gogoratzen ez nituen zenbait kontu gogorarazi dizkidalako. 🤓

Liburuak bidaia bat proposatzen digu, izan zenaren, izan zitekeenaren eta izan ez zenaren mugara. Eta bizitzako gauzarik onenak ustekabetik datozenez, horrela datoz liburu honetako bi protagonistak ere.

Argi dago Oihaneren ahots literarioak duen indarra. "Ibaiertzeko ipuina" irakurri genuenok eskutik heldu eta zuk inolako ahaleginik egin gabe eramaten zaituen idazlearekin egingo dugu topo berriro. Izan ere, Karontek ez bezala, Oihanek ez digu ezer eskatuko trukean.

Zati batzuetan "Agurea eta itsasoa" gogorarazi dit, ez dakit zergatia arrazoitzen, agian itsasoagatik edo kapitain zaharragatik. Ez dakit. Baina bere bigarren liburua da, eta lotura horiek egin ahal izateak erakusten du, nire ustez behintzat, Euskal Herriko idazle onenetako baten aurrean gaudela.

Miren Triggsen pertsonaia gustatzen zait eta haren beste istorio bat irakurtzeko gogoa nuen. Liburua gustatu zait eta oso ondo funtzionatzen duela uste dut. Eskolako zerak eta erlijioaren inguruko joan-etorriak oso ondo harilkatuta daude.

Javier Castilloren beste thriller bat, gustura irakurtzen duzun istorio batekin. Aipatzekoa da irakurri ditudan Javierren gainerako liburuekin alderatuz, agian hau desberdina dela bere misterio eta beldur ukituengatik.

Javier Castillok idatzitako hiru liburu irakurri ditut eta, egia esan, denak gustatu zaizkit modu batera edo bestera. Asteburu batean irakurri dut hau. Bere liburuak bazkaldu osteko pelikula bat bezalakoak dira, baina ondo egituratuak eta pertsonai sinesgarriekin (eta istorioaz deskojonatzera bultzatzen ez zaituzten izenburuekin).

Hau gustura irakurtzen da, interesgarria da, jakin-mina pizten du lehen kapitulutik (tranpa batzuk antzematen zaizkion arren) eta entretenigarria da. Hanburgesa on bat bezalakoa da (esaldi hau esan zuenak, irakurri egiten badu, iruzkindu dezala : P).

Mirenen pertsonaia gustatu zait gehien, eta beste liburu bat ei dago berarekin, laster irakurriko dudana seguruenik.

Liburu honek hasiera-hasieratik harrapatu nau. Zergatik itxaron ditut hainbeste urte marabilla hau irakurtzeko? Oso ezaguna den lehen kapitulua zoragarria da, baina gainerako kapituluek apurka-apurka desagertzen ari den baina inoiz desegiten ez den lanbro batean murgiltzen zaituzte. Lazkano, Soto eta Zeberioren historiari buruzko liburua baino askoz gehiago da. Gizatasunez beteriko istorioa(k) eta literaturari, arteari, musikari egindako oparia...

Pertsonaiak akatsik gabeak dira, elkarren artean nola nahasten diren eta istorioaren egitura eta kontatzeko era ikaragarria, background politiko nabarmena, mila eta bat giza perspektiba... Harkaitz Canoren libururik onena irakurri dudalakoan nago. Oda bat adiskidetasunari, konpromisoari, umoreari, gatazkari, gezurrari, egiari...

En fin, 5 izar ematen dizkiot 100 eman ezin dizkiodalako.

Bereziki bi gauza gustatu zaizkit: egitura, pasarteka antolatua, eta kolorearen erabilerak nola banatzen dituen kontakizunak. Gehien gozatu dudana pasarte surrealistak izan dira: nola lortzen duen gitarra edo Rimbauden etorrera.

Uste dut merezi duela pare bat ordu oparitzea komiki erraldoi honi. Eta behin baino gehiagotan irakurtzea pentsatzen ari naiz.

Hasieran, egia esan behar badut, istorioak ez nau konbentzitu, gehiegi antzematen zitzaion asmoa: Brandonek idazteko modu berriak esploratu ahal izateko joko bat da. Kasu honetan umore absurdutik. Hala eta guztiz ere, orrialde gutxitara lotuta nengoen une oro ekintzaz beteta dagoen istoriora. Kapitulu laburrek, gainera, gehiago irakurtzeko gogoa ematen dute. Pertsonaia nagusia konplexua da eta ondo aurkeztuta dago, eta gainera, berarekin batera nor den ikastea dibertigarria da. Are gehiago krisi existentzialak jotzen badu.

Hori esanda, uste dut ez duela asmatu tonu umoristikoan. Nahiz eta gauza batzuk barregarriak iruditu zaizkidan, oro har ez zait iruditzen zentzu horretan maila ematen duenik.

Dena den, istorioa ona, entretenigarria eta originala da. Ez da bere libururik onena, baina ona da.

"Cortar por la linea de puntos" telesaila ikusi nuenean ezagutu nuen Zerocalcare eta, egia esan, harrezkero asko gustatu zait bere lana. Erruari buruz eta inoiz itzuliko ez diren iraganeko aukerei buruz hitz egiten digu komiki honetan. Agian berauek aprobetxatzen ikasteko, baina zama pixka bat eramangarriagoa egiteko ere bai. Umore bikainetik eta ikuskera oso pertsonal batetik kontatuta: pertsonak eta sentimenduak (behintzat sentimenduetako batzuk) ezerren aurretik jartzetik.

Liburu batzuk, zergatia oso ondo jakin gabe irakurtzen dituzu eta hau horietako bat da. Egia esan, oso gustura irakurri dut.

Zatirik interesgarrienak, nire ustez, hiru dira: aristokrazia mota jakin baten gainbehera morala (eta ekonomikoa), maitasun gurutzatu baten istoria eta liburuaren hasieran aurreratzen zaigun ondorioaren zergatia. Seguru asko idazle honen liburu gehiago irakurriko ditut.

Liburua hiru ataletan banatuta dago. Lehenengo atala primerakoa da, benetan itzela. Errealismo magikoz eta surrealismoz josia dago eta (Kafka, Murakami, Gabo...), egia esan, Oyamadaren idazteko modua oso ederra da. Asko gozatu dut liburuaren zati horretaz, zentzu askotan harrigarria ere bada eta.

Liburuaren bigarren eta hirugarren atalak, elkartuta daudenak, ahulagoak iruditu zaizkit, ziur aski ordurarte irakurketa zoragarria iruditzen ari zitzaidalako eta narrazioan ebakidura nabarmenegi bat dagoelako, narratzaile aldaketa batekin batera. Bigarren eta hirugarren atalak lehenengoarekin loturarik ez dutela eman dezaketen arren, pertsonaia berak direla ulertzen da (sekula aditzera ematen ez bada ere). Hori iruditu zait, bederen.

Uste dut liburuaren argumentu surrealista nagusiarekin jarraitu izan balu, istorioak asko irabaziko zukeela. Hala ere, liburu interesgarria da eta Japoniako literatura gehiago irakurtzeko gogoarekin utzi nau.

Ziurrenik Sōsekiren lan honek dituen puntu komiko asko galdu ditut bere kulturarekiko ezagutza faltagatik, hala ere, barre dezente egin dut liburua irakurtzen. Botchanen pertsonaia oso erraz laburbil daiteke: metxa oso motza duen gazteheldua da. Lotsagabea, bere ekintzen ondorioak kalkulatzen ez dituena, buruarina, gaizki hezia... baina seguruenik bihotz handi baten jabea ere bada. Arazoa da edozein pertsonak engaina dezakeela proposatuz gero.

Liburu honen idazkera zikina da (eta eskertzen da), edo behintzat niri, Zekale artean harrapaka liburua baino zikinagoa iruditu zait. Pertsonaiek ezberdintasun bakarra dute: Botchan Holden baino 10 urte zaharragoa da eta kilometro askotara bizi da.

Nobelak, gainera, modernitatearen eta tradizioaren arteko etengabeko lotura hausteko gai ez den mundu bat erakusten digu. Eta hori gutxi balitz injustizia eta hipokrisia moral batek gidatutako mundu bat, Botchanengandik hurbil sentiarazten gaituena. Azken finean, hipokrisia eta injustizia unibertsala baita.

Munduko tramarik onena bilatzen baduzu, liburu hau ez da zuretzat. Hala ere, gomendagarria da.